ทำยังไงดี...เมื่อคุณแม่คลอดไม่ออก
0 Vote 10400 Views
ประวัติความเป็นมา

คูก้า สุนัขเพศเมียอายุ 1 ปี พันธุ์ชิวาว่า มาหาหมอที่โรงพยาบาลสัตว์ไอเว็ทด้วยอาการเบ่งคลอด ก่อนหน้านี้คลอดลูกออกมาเองแล้ว 2 ตัว คลอดลูกตัวล่าสุดออกมาตอนประมาณ 10 โมงเช้าของวานนี้ แต่เจ้าของสังเกตว่าคูก้ายังพยายามเบ่งคลอดอยู่ตลอดแต่ไม่เห็นมีลูกออกมาเลย ท้องนี้เป็นท้องแรกของคูก้าโดยผสมพันธุ์กันสุนัขชิวาว่าเหมือนกัน คูก้ายังกินอาหารได้เล็กน้อย และร่าเริงดี

การวินิจฉัย

หมอตรวจร่างกายดูแล้วพบว่าคูก้าพยายามเบ่งคลอดจริงๆ และคลำท้องแล้วยังมีตัวลูกอยู่ในท้อง สุขภาพโดยรวมของคูก้าปกติดี จึงทำการเอ็กซเรย์เพื่อดูปรากฏว่ามีลูกอยู่ในท้องคูก้าอีก 2 ตัว โดยหัวของลูกตัวหนึ่งคาอยู่ที่เชิงกรานแล้ว แต่ตัวไม่สามารถออกมาได้ ส่วนลูกอีกตัวมีแนวโน้มคลอดไม่ได้เช่นกันเพราะตัวค่อนข้างใหญ่และแม่คูก้าดูไม่มีแรงเบ่งคลอดลูกอีก 2 ตัวที่เหลืออยู่แล้ว แสดงว่าคูก้าพยายามเบ่งคลอดมานานประมาณ 28 ชั่วโมงแล้วหลังจากลูกตัวล่าสุดคลอดออกมา เจ้าของไม่ได้สังเกตว่ามีน้ำคร่ำออกมาหรือยัง ถ้ามีน้ำคร่ำแตกออกมาแล้วแต่ยังไม่เห็นลูกตลอดออกมามีโอกาสสูงมากที่ลูกตัวที่คาอยู่ที่เชิงกรานจะเสียชีวิต

จากอาการและการตรวจร่างกายทั้งหมดจึงสรุปได้ว่าคูก้ามีภาวะคลอดยาก หมอจึงพิจารณาว่าควรรีบผ่าตัดเพื่อนำลูกทั้ง 2 ตัวออกมา เพื่อรักษาชีวิตแม่คูก้าไว้ ส่วนลูกทั้ง 2 ตัวมีโอกาสที่จะเสียชีวิตได้ ในกรณีของคูก้าหมอแนะนำว่าควรทำหมันไปพร้อมกับการผ่าคลอดเลย เพราะมีโอกาสที่การตั้งท้องครั้งต่อไปจะคลอดยากอีก

การผ่าตัดผ่าสำเร็จไปได้ด้วยดี ปลอดภัยทั้งแม่และลูกทั้งสองตัว แต่พบความผิดปกติที่กะโหลกของลูกตัวหนึ่งที่คาอยู่ที่เชิงกรานโดยหัวของลูกยุบลงไปข้างหนึ่ง ซึ่งเกิดจากการบีบรัดเป็นเวลานานขณะอยู่ที่เชิงกรานของแม่ และลูกตัวนี้อาจจะมีปัญหาในอนาคตได้ ส่วนลูกอีกตัวแข็งแรงสมบูรณ์ดี

รูปลูกที่พบอาการยุบของหัว ซึ่งเกิดจากการบีบรัดเป็นเวลานาน

การดูแลหลังคลอด

หลังจากคลอดหมอลองบีบหัวนมของแม่พบว่าไม่มีน้ำนมออกมา เจ้าของจะต้องป้อนนมลูกๆ ทุกตัวเพิ่ม โดยหมอแนะนำให้ป้อนนมลูกทีละน้อยๆ และกระตุ้นให้มีอุจจาระและปัสสาวะทุก 2 ชั่วโมง ถ้าแม่สุนัขเลี้ยงลูกเป็นก็สามารถนำลูกสุนัขเข้าไปให้แม่เลี้ยงเองได้ร่วมกับการป้อนนมเสริม

เกร็ดความรู้

การป้อนนมลูกจะขึ้นอยู่กับน้ำหนักตัวของลูก โดยประมาณ 10% ของน้ำหนักตัวลูกในแต่ละวัน ช่วงแรกจึงต้องชั่งน้ำหนักลูกบ่อยๆ เพื่อปรับปริมาณนมที่ให้ เพราะช่วงแรกลูกสุนัขจะค่อนข้างเติบโตอย่างรวดเร็ว ลูกสุนัขมักจะมีน้ำหนักเพิ่มขึ้น 5-10%ของน้ำหนักเดิมทุกวัน ถ้าน้ำหนักเพิ่มน้อยกว่าแสดงว่าลูกสุนัขเริ่มมีความผิดปกติ ควรให้ความอบอุ่นกับลูกตลอดเวลาในช่วงแรก

ลูกสุนัขจะเริ่มยืนได้เมื่ออายุประมาณ 10 วัน และเริ่มเปิดตาได้แล้ว โดยจะเห็นตาเป็นสีขุ่นก่อนหลังจากนั้นจะใสขึ้น สามารถเดินได้เมื่ออายุประมาณ 3 สัปดาห์และอุจจาระปัสสาวะเองได้แล้วในตอนนี้ ในการดูแลลูกสุนัขควรจะต้องคำนึงถึงความสะอาดอย่างมาก เพื่อสุขภาพที่ดีของลูกสุนัขเมื่อโตขึ้น

สพ.ญ. เมธาวี สิงหบุตร